خودآگاهی و استحمار خودآگاهی دکتر علی شریعتی

"گفتمان وفاق"!کتاب «گفتمان وفاق؛ ارمغان دو دهه زیست آکادمیک» (روایتی از تجربۀ زیست دانشگاهی در ایران (۱۳۸۰ تا ۱۴۰۰)) به قلم دکتر محمدحسن علایی، مدرس دانشگاه و پژوهشگر در حوزه فلسفه و فرهنگ، در انتشارات «نقد فرهنگ» منتشر شده است. نویسنده در معرفی این کتاب نوشته است: «این کتاب بر آن است تا تأمل در نفس را در خواننده ایرانی برانگیزاند، اهل تخصص را به سرکشی به بیرون از دایره تنگ تخصص‌هایشان وابدارد، و مخاطب را به تماشای جهان نه از پشت شیشه کبود عینک‌های فرقه‌ای و قبیله‌ای بل از معبر تأمل در نفس و نیل به خودآگاهی تاریخی-وجودی تشویق کند، تا شاید بتواند با تولید محتواهای این‌چنینی، به ارتقاء ظرفیت مواجهه با پروبلماتیک حقیقت در جهان پست‌مدرن توفیق یافته، تاب‌آوری سوژه ایرانی در برابر مطلق‌العنان بودن واقعیت‌های پیرامونی خویش را، حتی‌المقدور ضمن ارجاع به تجربه زیسته نگارنده به‌مثابه یک فکت برآمده از امر روزمره آکادمیک و با تأکید بر حاشیه‌های زیست دانشگاهی ارتقاء بخشیده، بر زخم‌های حاصل از این چندپارگی‌های گریزناپذیر التیام نهد و انگیزه بازاندیشی و اصلاح امور را فراهم آورده، نوع دگر دیدن برای خروج از انواع انسدادها را فراروی دیدگان خوانندگان قرار دهد. شاید روایت تجربه زیست دانشگاهی، اگر قرار می‌شد برای تعداد بیشتری از دانش‌آموخته‌های رشته‌های مختلف دانشگاهی مسئله می‌شد و برای نفرات بیشتری موضوعیت می‌یافت، ای بسا از انبوه پایان‌نامه‌های دانشجویی که با اکراه و بی‌هیچ رغبتی نوشته شده‌اند تا گوشه کتابخانه دانشگاه‌ها خاک می‌خورند، برای نضج گرفتن روح آکادمی در میان ایرانیان مفید فایده‌تر می‌بود؛ چرا که روایت اگزیستانسیل تجارب زیست آکادمیک، از ارزش خلاقانه‌تری به نسبت سایر تولیدات دا خودآگاهی و استحمار خودآگاهی دکتر علی شریعتی...ادامه مطلب

دکتر محمدحسن علایی؛ به عنوان یک جامعه شناس در این مجموعه ادبی در صدد بر آمده است این بار در کسوت یک شاعر غزل سرای نوگرا ظاهر شود و به طبع آزمایی بپردازد؛ مردم گرائی، نوع دوستی و ردپای دغدغه های اجتماعی وی در این مجموعه دور از نظر نمانده است؛ "مرا تمام جهان پشت سر گذاشته است" حاوی غزلیاتی بدیع و برخوردار از زبانی نو و امروزین با درون‌مایه ای عاطفی-اجتماعی است؛ پیشتر نیز کتابی از ایشان با عنوان "گفتمان وفاق ارمغان دو دهه زیست آکادمیک" به زیور طبع آراسته شده است. در پشت جلد کتاب این غزل آمده است:نه اینکه عشق، مرا بی خبر گذاشته استمرا تمام جهان پشت سر گذاشته استفریب خاطره های خوش خودش را خوردکسی که عمر به پای تبر گذاشته استگذشته ها نگذشته ست تازه هست هنوزکه زخم کهنه به روحم اثر گذاشته استقشنگ نیست که از پشت سر زند خنجربرای کشتنم اما نفر گذاشته استمحال هست که سر طان من علاج شودخدا خودش سر راهم خطر گذاشته استمن از کسی که توقع نداشتم خوردمکه رفته است و مرا در به در گذاشته استمیان ماندن و رفتن، پرنده مختار استدرون میله کمی بال و پر گذاشته است...انتشارات نگین سبلان خودآگاهی و استحمار خودآگاهی دکتر علی شریعتی...ادامه مطلب

دکتر محمد حسن علاییآدمی در عرصه ی مناسبات اجتماعی ناگزیر از داشتن حداقلی از اعتماد است همه ی ما در شرایط هرج و مرج جمله ی “اینجا قانون جنگل حکمفرماست” را شنیده ایم. البته اصل مساله را باید در چیزی بیش خودآگاهی و استحمار خودآگاهی دکتر علی شریعتی...ادامه مطلب

  آمیختگی ایدئولوژی و واقعیت یا به بیان بهتر لزوم تمیز ایدئولوژی از واقعیت، از نظرگاه ژیژک ضرورت نقد ایدئولوژی را متجلی می سازد، این ایدئولوژی ممکن است ایدئولوژی لیبرال دموکراسی باشد. در تعریف ایدئولو خودآگاهی و استحمار خودآگاهی دکتر علی شریعتی...ادامه مطلب

  چکیده این مقاله به بررسی نظری آرای ایمانوئل لویناس در باب "other"در ارتباط با مباحث مطروحه در اندیشه باختین در مورد «دیگری» می‌پردازد. لویناس در نوشته‌اى به نام «نظریه شناخت مارتین بوبر» ضمن صحه گذا خودآگاهی و استحمار خودآگاهی دکتر علی شریعتی...ادامه مطلب

 

"مَن عَرَفَ نَفسَهُ فقَد إنتَهی إلی غایَۀِ کُلِّ مَعرِفَةٍ و عِلمٍ؛ هر که نفس خود را بشناسد، البته به منتهای درجه هر معرفت و علمی رسیده است." (آمدی، 1335، ج2، کلمة 1287: 698.)

"رحم الله امرء علم من أين؟ و فی أين؟ و الی أين؟؛ خدا رحمت كند آن کسی را كه بداند از كجا آمده؟ و در كجاست؟ و به كجا می‏رود؟" (مطهری، بی‌تا: 139)

خودآگاهی و استحمار خودآگاهی دکتر علی شریعتی...

پژوهشی کیفی در الگوهای مشاوره پزشکان با بیماران مراجع از روستا به شهر در اردبیل نویسنده مسئول:محمد حسن علایی در پژوهش حاضر، با توسل به نظریه دیالکتیک گفتگوهای درمانی الیوت میشلر که ناظر بر اهمیت جهان زیست در مناسبات متقابل بین پزشک و بیمار است، رابطه پزشکان شهر اردبیل و بیماران مراجع آن‌ها از روستاهای اطراف شهر، مورد بررسی قرار گرفته است. در این پژوهش، ضمن مرور اجمالی بدنه دانش و پیشینه مربوط به الگوهای مختلف روابط و مشاوره بین پزشک و بیمار در جامعه‌شناسی و مردم‌شناسی پزشکی، اهمیت رابطه بیمارمحور در میان الگوهای مذکور مورد تصریح قرار گرفته است. برای تحقق اهداف این بررسی، به لحاظ روش‌شناختی منظومه‌ای از روش‌ها از جمله روش‌های اتنوگرافیک، مشاهده مشارکتی، مشاهده فرایند طبابت و درمان (در اصطلاح درمان سرپایی در مراکز درمانی دولتی توسط پزشکان عمومی) و نیز مجموعه شواهد ضبط‌ شده مشاوره‌ها استفاده شده است. با مطالعه و تأمل در ده مورد گفتگوی بالینی پزشکان با بیماران روستایی در مطب‌های خصوصی و مقایسه این گفتگوها با فرایند ارتباط و گفتگو در مراکز درمانی دولتی، الگوهای ارتباطی بین پزشکان و بیماران در مطب‌های خصوصی و مراکز درمانی دولتی سنخ‌بندی شده است. نتایج و یافته‌های این کاوش کیفی، مؤید آن است که هنگامی که پزشک و بیمار، هر دو بر مبنای مفهوم زیست‌جهان ارت خودآگاهی و استحمار خودآگاهی دکتر علی شریعتی...ادامه مطلب

انتشارات ققنوس کتابى از دیویدفریزبى با عنوان «گئورگ زیمل» با ترجمه شهناز مسمى پرست منتشر کرده است که با توجه به نبودن ترجمه فارسى از آثار اصلى زیمل و همچنین کم حجم بودن آثار دسته دوم از زیمل، ترجمه کتاب حاضر در راستاى معرفى این پایه گذار جامعه شناسى، کارى قابل تأمل است. و که یکى از بانیان اصلى بازگشت به زیمل است سعى دارد آثار زیمل را از تاریکى نسبى اى که در آن فروافتاده است، برهاند و در حالى که معاصران زیمل (مارکس، وبر و دورکیم) چهره هاى برجسته اى در ظهور جامعه شناسى مدرن به شمار مى روند، نقش انکارناپذیر زیمل را در این بین متذکر شود و تلاش دارد این «تثلیث مقدس جامعه شناسى» را بشکند.  فریزبى در این کتاب نشان مى دهد که ایده هاى زیمل چگونه جامعه شناسى وبر را متأثر از خود کرد و مکتب شیکاگو و بسیارى دیگر از جامعه شناسان را تحت الشعاع مبانى و اصول جامعه شناسى خود قرار داد. فریزبى ارائه پاره اى از مفاهیم اصلى جامعه شناسى، از قبیل مبادله، تعامل و تفکیک و... از سوى زیمل را به عنوان برهانى بر اعتبار فکرى زیمل و اهمیت فراگیر آثارش بیان مى کند. این اثر به خوبى نمایانگر این امراست که زیمل در رشد تفکر جامعه شناختى مدرن نقشى محورى داشته است. به عنوان مثال، فریزبى نشان مى دهد که چگونه کتاب «فلسفه پول» زیمل به تدوین تز «اخلاق پروتستان» وبر کمک مى کند و تأثیر ایده هاى زیمل بر گئورگ لوکاچ، ارنست بلو خودآگاهی و استحمار خودآگاهی دکتر علی شریعتی...ادامه مطلب

زندگی در این جغرافیا به دام افتاده است جوانه ها در این سرزمین با نهایت مشقت می بایست پوسته ی سخت و سیمانی کف خیابان ها و معابر را بشکافند تا به زندگی سلام کنند ما به دست پلید نیروهای شر به محاصره افتاده ایم نوزادانمان که به دنیا می آیند از یک چنین جهانی در مقابل دیدگانشان شرم آگین می شویم و فرصت تجدید قوا برای مردانمان وجود ندارد هر چند که جنگجو نیستند ولی برای یک لقمه نان مجبورند با تمام وجود بجنگند ... با این همه چشم امیدمان به سمت هیچ کس نیست نه کاوه ای از درون نه اسکندری از برون ما روی یک روز زندگی بیشتر با همدیگر شرط می کنیم و همیشه شاعرترینمان شرط را می برد و خنده بر لبهای معشوق هایمان می نشانیم بی آنکه شعبده ای جز شعر برایشان از خود در بیاوریم و  بهانه  خوش بختی مان به تعداد انگشت های یک دست نمی رسد اما داستان خویش را می سراییم و به ریش واقعیت های ممتد اطرافمان می خندیم سر جمع شان یکجا سرجایشان بود بود نبود نبود... قهوه ی چشمانت را عشق است که بی مقدمه تلخ و گیراست    خودآگاهی و استحمار خودآگاهی دکتر علی شریعتی...ادامه مطلب

از من همین زهردانی که روز به روز کشنده تر و گیرا تر شده است چیز بیشتری باقی نمانده است اما خوب، خود این هم کم چیزی نیست. تنها به اعتبار دو سه چیز زنده ام و تمام عشقی را که بدان ها می ورزم از من یک نه بزرگ ساخته هست در برابر جهان و مافیها. یک قطره از این معجون تلخ و گزنده، خاندان ها بر می اندازد  و رویای مرطوب این دکانداران را که جز دغل نمی فروشند جز هوس نمی بازند به برهوت خشک و سوزانی مبدل می کند که در آنجا تنها بیزاری مطلق از هر چیز و هرکس جز نجابت این وجود عالم سوز، یگانه حقیقت ممکن است و هیچ ناکسی را یارای آن نیست که در آن اعماق گلویت را به جرعه ای  تر کند مگر خضر و مگر در این دشت که محصولی جز زقوم ندارد می توان به نیرویی جز این نیروی نفی ابدی دوام آورد ما هیچ چیزی نمی خواهیم هیچ عشقی نداریم هیچ مهری به هیچ هم نوعی... ما را همین زهری که این جانواران را از ما بتاراند کفایت می کند...تفو بر تو ای چرخ گردون تفو خودآگاهی و استحمار خودآگاهی دکتر علی شریعتی...ادامه مطلب